پیشگفتار       7

فصل اول: کلیات       11

مقدمه       11

1-1 کنترل و نظارت در مدیریت سازمان‌ها       12

1-2 افزایش حجم تجارت جهانی       17

1-3 اصطلاحات و تعارف موردنیاز به‌‌کار برده‌‌شده در ق.ا.گ.       21

1-4 کسر دریافتی و اضافه پرداختی       32

1-5 اختلافات گمرکی       33

1-6 تخلف گمرکی       34

1-7 مهلت‌های قانونی       35

1-8 ابلاغ       40

1-9 کنترل در تشریفات گمرکی       42

فصل دوم: تشریفات گمرکی       49

2-1 عملیات و تشریفات گمرکی       49

2-2 رویه‌های گمرکی       50

2-3 اظهار کالا و مراحل و تشریفات       51

2-4 کنترل‌های درب خروج (کنترل و نظارت در خروج کالا)       65

2-5 رسیدگی‌‌های پس از ترخیص       66

فصل سوم: بازبینی اسناد گمرکی       69

3-1 بازبینی و اقدامات بعد از ترخیص       69

3-2 مراحل انجام بازبینی       72

3-3 نحوه تخصیص و رسیدگی اسناد و اظهارنامه‌ها در سامانه بازبینی       76

3-4 مطالبه‌‌نامه کسر دریافتی       78

3-5 مهم‌ترین مغایرت‌هایی که منجر به صدور مطالبه‌‌نامه می‌شوند       79

3-6 تخلفات مکشوفه در مرحله بازبینی اسناد       90

3-7 اختلافات کشف‌شده در جریان بازبینی       91

3-8 مصادیق اختلافات ناشی از عدم اجرای قوانین       97

3-9 تخلفات کارگزاران گمرکی       101

3-10 اضافه پرداختی       102

3-11 کسر اسنادی       105

3-12 اسناد ضمیمه اظهارنامه و کسر اسنادی در کنوانسیون ...       105

3-13 جرائم مربوط به ماده ۱۳۵ قانون امور گمرکی       107

3-14 ورود قطعی کالایی که ورود آن ممنوع است       108

3-15 بیش بود ارزش اظهاری       110

3-16 مغایرت در اظهارنامه کالای صادراتی       111

3-17 اظهار خلاف، بدون زیان مالی دولت       112

3-18 مراحل رسیدگی به اختلافات اشخاص با گمرک       113

3-19 وظایف اجرایی گمرک در بازبینی و حسابرسی       116

3-20 روند بررسی اظهارنامه‌ها در سامانه بازبینی       117

فصل چهارم: حسابرسی پس از ترخیص       119

4-1 مدیریت ریسک       120

4-2 حسابرسی پس از ترخیص و انتقال ریسک       127

4-3 حسابرسی پس از ترخیص       128

4-4 تسهیل تجارت و حسابرسی پس از ترخیص       130

4-5 الزامات قانونی در حسابرسی پس از ترخیص       131

4-6 الزامات قانونی حسابرسی‌‌شونده و گمرک       132

4-7 تأکید بر قانون‌مداری و مشارکت ذینفعان در جریان تشریفات تجاری       133

4-8 تفاوت بازبینی و حسابرسی پس از ترخیص       135

4-9 موارد پراهمیت در ماده ۱۴۳ ق.ا.گ       137

 4-10 معیارها، توانایی‌ها و شایستگی‌های حسابرسان گمرک       145

4-11 انواع حسابرسی پس از ترخیص       150

4-12 فلوچارت جریان حسابرسی پس از ترخیص       153

4-13 نمودار چرخه حسابرسی پس از ترخیص       157

4-14 ورودی‌های حسابرسی پس از ترخیص       157

4-15 منابع لازم برای انجام حسابرسی پس از ترخیص       159

4-16 ساختار سازمانی و تشکیل گروه‌های حسابرسی‌‌کننده       159

4-17 حسابرسی پس از ترخیص در ق.ا.گ.       160

4-18 کشف اسناد خلاف واقع       163

4-19 الزام به ایجاد واحد حسابرسی       166

4-20 طراحی و برنامه‌ریزی حسابرسی پس از ترخیص       167

4-21 خلاصه روند اجرایی حسابرسی       168

4-22 کمیته حسابرسی پس از ترخیص و وظایف آن       169

4-23 چه کسانی حسابرسی پس از ترخیص را انجام می‌دهند       169

4-24 وظایف و نقش رئیس گروه حسابرسی       169

4-25 وظایف و نقش کارشناسان حسابرسی       170

4-26 الزامات قانونی صاحبان کالا و یا اشخاص حسابرسی شونده       171

4-27 روند انجام حسابرسی       172

4-28 ارتباط با دفاتر تخصصی گمرکی       179

4-29 ابلاغ موارد مرتبط با حسابرسی       179

4-30 مستندسازی       183

4-31 تهیه گزارش پایانی حسابرسی پس از ترخیص       183

4-32 جرائم و اقدامات اصلاحی مربوط به ‌حسابرسی پس از ترخیص       185

4-33  گزارش اشکالات و نواقص و تخصیص رتبه ریسک       189

4-34 آغاز عملیاتی اجرائی در صورت امتناع شخص از پرداخت جریمه       189

4-35 خلاصه مراحل اجرئی حسابرسی پس از ترخیص       190

فصل پنجم: موارد مهم در رسیدگی‌‌های پس از ترخیص       193

5-1 بررسی اظهارنامه       194

5-2 بررسی ارزش و شیوه‌های تعیین ارزش در ق.ا.گ و ا.ا.ق.ا.گ       203

5-3 اسناد و مدارک مورد استفاده در گمرک       218

5-4 بررسی وزن کالا       220

5-5 کنترل‌های بازبینی در رعایت مقررات طبقه‌بندی       226

5-6 توجه به طبقه‌‌بندی کالا       228

5-7 مجوزهای لازم برای ترخیص کالا در ایران       231

5-8 معافیت‌ها       242

5-9 کنترل‌های بازبینی و قواعد مبدأ       244

5-10 بررسی اسناد مالی و بازرگانی و بانکی در حسابرسی پس از ترخیص       250

5-11 موارد قابل کنترل در جریان بررسی اظهارنامه‌ها       258

کلام آخر       259

منابع       2