برطبق اسناد موجود سابقه مناسبات تجاری ایران و روسیه به زمان حکومت صفویه در دوران شاه طهماسب و همزمان با حکومت ایوان چهارم در روسیه بازمیگردد. در طول سالیان متمادی مناسبات دو کشور در حوزههای سیاسی و اقتصادی دستخوش فراز و فرودهای بسیار شده و گاه به تار مویی رسیده است. در سالهای بعد از فروپاشی و در زمانی که ترکیه آگاهانه زیرساختهای حضور همه جانبه خود را در فدراسیون روسیه آماده میکرد، ایران گامهای جدی در مناسبات غیرسیاسی خود با روسیه برنداشت. کشورهای بسیاری جای پای خود را در این قلمروی وسیع محکم کردند، اما ایران تنها طی ده سال گذشته موفق به توسعه مناسبات سیاسی با روسیه شده است. در این میان موضوع مغفول مانده اقتصاد و فرهنگ با سیاستگذاریهای جدید و همت سفیران ج.ا.ایران در روسیه در دستور کار قرار گرفت و با تشکیل کمیسیونهای مشترک و کارگروههای متعدد، اسناد بسیاری به منظور تسهیل روابط اقتصادی در سطح دولتها به امضاء رسیدند. علاوه بر این، موجی از تبلیغات برای معرفی جاذبههای فرهنگی و اقتصادی فدراسیون روسیه در ایران به راه افتاد و کشتی پهلوگرفته را به حرکت درآورد. اما به دلیل عدم نظارت و توجه کافی از سوی مسئولین و فقدان برنامهای منسجم برای ورود تاجران ایرانی به بازار پرظرفیت روسیه، موجسواران بسیاری ظاهر شدند که نه تنها گامی درست در برقراری این ارتباط برنداشتند، بلکه بر پیکره نحیف آن ضربات غیرقابل جبران وارد کردند. بخش متوسط و یا حتی خرده تاجران ایرانی که تا پیش از آن تنها تجربه تعامل با کشورهایی همچون عراق و افغانستان را داشتند، بدون مطالعه بازار عظیم روسیه و رقبای حاضر در آن، بدون آگاهی از قوانین و مقررات روسیه و بدون آمادهسازی بستر مناسب برای صادرات، راهی این کشور شدند. نتیجه این شد که دلالان و واسطههای نابلد برای کسب درآمدی ناچیز در این آشفته بازار در شمایل راهنما و مشاور درآمدند. البته، اندک افراد کاردان و کارآمد نیز در این میان به ایفای نقش پرداختند. این کتاب میخواهد به تمام فعالان حوزه تجارت کمک کند اطلاعات جامعی از تجارت با روسیه داشته باشند.
نظرات
راهنمای تجارت با روسیه (چاپ2)