مقدمه
کشورهای در حال توسعه با مجموعهای از بحرانهای متعدد و به هم پیوسته، از
جمله جنگ در اوکراین، همهگیری کووید 19 ، تأثیرات تغییرات آب و هوا و اختلا لات
در ژئوپلیتیک مواجه هستند. برای رسیدگی به این چالشها، گزارش فناوری و نوآوری
آنکتاد TIR 2023 1 بر فرصتهای ارائه شده توسط انقلاب انرژیهای تجدیدپذیر در ( )
کشورهای جنوب در جهان تمرکز دارد. این فرصتها نه تنها فرصت ایجاد تابآوری
و کاهش فاجعه آب و هوایی را فراهم میسازند، بلکه به توسعه اقتصادی و فناوری
نیز کمک نموده و به کشورهای در حال توسعه اجازه میدهند تا از تعددهای بحرانها
«جهش » کرده و به جلو حرکت کنند.
این گزارش تصویری جامع از فناوریهای سبز و پیشران امروزی ارائه میکند؛ از جمله
تجزیه و تحلیل ابعاد بازار، پتانسیل ایجاد اشتغال، و بخشهای امیدوارکننده. ما 17 فناوری
پیشران مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء، هیدروژن سبز و وسایل نقلیه الکتریکی را
پوشش میدهیم. این گزارش تخمین میزند که این فناوریها در سال 2020 یک بازار 1.5
تریلیون دلاری داشتند. به لطف رشد سریع آنها، تا سال 2030 ارزش بازار آنها میتواند به
بیش از 9.5 تریلیون دلار برسد - تقریباً سه برابر اندازه فعلی اقتصاد هند.
این گزارش یک ارزیابی انتقادی از مسیرهای بالقوه دستیابی به فناوریهای
انرژیهای تجدیدپذیر در جنوب جهانی ارائه نموده و درسها و تجربیاتی را از کشورهای
1. Technology and Innovation Report (TIR)
12 فناوری و نوآوری 2023 - آنکتاد
در حال توسعه مختلف در آمریکای لاتین، آسیا و آفریقا به اشتراک می گذارد. این گزارش
همچنین رو ششناسی بسیار بدیعی را ارائه م یکند که براساس آن مشخص می کند کدام
بخ شها پیچیده ترین بخ شها )نیازمند ظرفیت های فناوری بالاتر( با کمترین ردپای
کربن هستند. این روش برای ذ ینفعان مختلف در کشورهای در حال توسعه، درحالی که
از صنعت 4.0 برای ورود به زنجیره ارزش جهانی خاص بهره م یبرند، می تواند در طراحی
نقشه راهی که سبزترین مسیرها را برای تنوع اقتصادی انتخاب کنند، کمک قابل
ملاحظ های ارائه دهد. این تحقیق جدید آنکتاد مستقیماً به یکی از چهار تحول عمده
پیمان بریج تاون، یعنی تغییر و تحول اقتصادی از طریق تنوع بخشی، خواهد پرداخت.
این گزارش سه پیام کلیدی را برای ما به ارمغان می آورد:
اول، کشورهای در حال توسعه باید موقعیت استراتژیک خود را در نظر داشته
باشند تا انقلاب سبز فناوری را زودتر به دست آورند. دسترسی به فناوری ها و دانش
کافی نیست - زمان بندی بسیار مهم است. بدون آن، انقلاب سبز نابرابری های
جهانی را از بین نخواهد برد، بلکه گسترش خواهد داد.
ثانیاً، شرایط تجاری بین المللی ب هعنوان یک شرط مهم باید در نظر گرفته شود، به این معنا
که کشورهای در حال توسعه به تنهایی قادر به استفاده از این پنجر ههای سبز فرصت نیستند.
حمایت فوری جامعه بین المللی برای جم عآوری منابع کافی و ایجاد دانش مورد نیاز، ضروری
خواهد بود. همچنین بهبود سازگاری سیستم تجارت جهانی با توافق پاریس بسیار مهم است
تا بتوان فناوری سبز را به طور موثرتر به کشورهای در حال توسعه منتقل کرد.
سوم، و در نهایت: برای پرداختن به چالش فناوری کنونی به دو عنصر کلیدی
نیاز داریم - عاملیت و فوریت. مبارزه با تغییرات اقلیمی و نابرابری ها مبارزه همه ما
است؛ اگر همه ما مشکل یکسانی داریم، بنابراین باید ابزارهای مشابهی را برای حل
این مشکل به اشتراک بگذاریم. اما زمان چندانی در اختیار نداریم و اگر این پنجره
فرصت بسته شود، ممکن است آخرین فرصت باشد.
ربکا گرینسپن
دبیرکل کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد )آنکتاد(