1 مقدمه
در دنیای به شدت متغیر امروزی، کالاها و خدماتی که تولید و به بازار عرضه می شوند از نظر تعداد
و تنوع به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافته است. همین موضوع ضرورت وجود سیستمی را برای
طبقه بندی و شناسایی هر یک از آن ها در قالب کدهای معین و مشخص در زنجیره تولید تا مصرف،
دوصد چندان نموده است. در واقع کلیه فعالیت ها و کسب و کارها برای حفظ بقا و ماندگاری خود در
زنجیره ارزش نیاز به معرفی تولیدات خود در عرصه بین المللی دارند، به خصوص در عصر اطلاعات و
اینترنت و با پیشرفت ابزارهای نوین عرضه کالاها و خدمات برای تأمین نیازهای متنوع افراد، شاید یکی
از مؤثرترین روش ها برای معرفی آسان تر محصولات به مشتریان بالقوه و در نهایت مدیریت بهتر اقلام،
موجودی ها و خدمات دهی به مشتریان بالفعل، استفاده از سیستم های طبقه بندی و کدگذاری باشد.
در این ارتباط باید گفت طبقه بندی 1 یا دسته بندی شامل فرآیندی است که طی آن، طیف
گسترده ای از کالاها، خدمات، اطلاعات و ... که از حیث ویژگی های ظاهری، خصوصیت و یا اشکال
مختلف کاربردی دارای صفات مشترکی هستند، به دلیل همین وجه اشتراک، در یک گروه یا دسته
مشخص قرار می گیرند. به عبارت دیگر فرایند تقسیم انواع مختلف کالاها، خدمات، اطلاعات و ... به
گروه ها و دسته بندی های مختلف که نقطه همسانی مشترکی دارند را طبقه بندی می گویند. از سویی
دیگر کدگذاری 2 شامل سیستمی از نمادها است که هدف از طراحی آن، ارائه یک مرجع دقیق و در
عین حال خلاصه برای تسهیل شناسایی مجموعه ای از اقلام طبقه بندی شده است. به طوری که
1. Classification
2. Encoding
6 استاندارهای جهانی GS1 و نقش آن در حوزه های مختلف تجارت و صنعت با ...
پس از طبقه بندی مناسب اقلام یا داده ها، باید به آن ها شماره کد داده شود تا به راحتی قابل شناسایی
و رصد باشند.
بنابراین آنچه اهمیت مبحث طبقه بندی را بیش از پیش مطرح می کند، شرایطی است که اقلام
کالا یا خدمات و یا اقلام اطلاعاتی از گوناگونی و یا طیفی متنوع در زنجیره ارزش برخوردار هستند. در
چنین شرایطی با افزایش شدید تنوع اقلام، شناسایی، تمایز و در نهایت طبقه بندی برای مدیریت نمودن
دقیق اطلاعات و داده های مربوطه بخصوص در تعاملات و داد و ستدهای اینترنتی و یا کسب وکارهای
آنلاین، به مسأله ای حیاتی بدل می شود. به همین منظور در طول دهه های اخیر ، کشورها به سوی ایجاد
و هماهنگی در استفاده از سیستم های طبقه بندی و کدگذاری برای تسهیل و تسریع مراودات تجاری
و بازرگانی خود حرکت نموده اند تا بتوانند از داشته های یکدیگر به آسانی و به سرعت بهره مند شوند؛
از این رو، فصل اول کتاب با شناسایی انواع سیستم های طبقه بندی و کدگذاری در سطح بین الملل
و بررسی مقایسه ای آن ها با یکدیگر ، نمای دقیقی از شاخص ترین انواع سیستم های طبقه بندی و
کدگذاری به همراه کارکردهای هر یک ارائه خواهد داد.