سخنی با خوانندگان محترم
همانگونه که همه میدانیم موفقیت در انجام هر فعالیت اقتصادی مشروط به شناخت فرآیندها و
الزامات و عوامل موثر بر موفقیت در آن کار است. عوامل مؤثر بر هر فعالیت دو گونهاند، برخی از این عوامل
مانند میزان سرمایهای که تصمیم داریم به آن فعالیت اختصاص دهیم، نوع محصولی که میخواهیم
تولید کنیم و یا نوع خدمتی که میخواهیم ارائه دهیم در اختیار خودمان بوده ومیتوانیم نوع و میزان آنها
را خودمان انتخاب کنیم. به اینگونه از عوامل، عوامل قابل کنترل گویند. نوع دوم عواملی هستند که خارج
از اراده و اختیار ما هستند، اما بر میزان موفقیت یا عدم موفقیت ما تاثیرگذارند، مانند انتظارات مشتریان،
رفتار رقبا، تصمیمات دولتها و قوانین و مقررات حاکم بر آن فعالیت و غیره. این عوامل را عوامل غیر
قابل کنترل گویند. هرچه نوع فعالت اقتصادی ما بزرگتر و منطقه جغرافیائی بازار هدف ما گستردهتر
باشد به همین میزان دامنه عوامل خارج از اختیار یا عوامل غیر قابل کنترل و محیطی افزایش مییابد.
شما وقتی یک کارگاه کوچک تولید محصولات لبنی احداث کرده و محصولات تولیدی خود را در فروشگاه
کوچک همان کارگاه به ساکنین محله خود عرضه می کنید دغدغه کمتری خواهید داشت تا زمانی که بخواهید
یک کارخانه تولید لبنیات احداث کرده و محصول آن را به مناطق، شهرها و استان های مختلف کشور عرضه
کنید. به عنوان مثال در زمینه مجوزها، احداث کارگاه تولیدی محلی با یک مجوز صنفی قابل انجام است،
اما وقتی می خواهید یک کارخانه تولیدی بزنید حتم به اخذ مجوز صنعتی نیاز است که تابع شرایط خاص ا
و سخت گیرانه ای است. در بخش عرضه محصول نیز این تفاوت کاملا مشهود است. در فروشگاه محلی،
شاید شما برای عرضه محصول در ظروف یک بار مصرف و حتی با درب باز، با رعایت اصول بهداشتی مشکل
چندانی نداشته باشید، اما برای عرضه همان محصول به بازارهای سایر شهرها و استان های کشور قطع این ا
امکان وجود ندارد و مجبور به تأمین ماشین آلات و تجهیزاتی برای بسته بندی های استاندارد هستید.
حال اگر قرار باشد همین محصول شما برای بازارهای هدف خارج از مرزهای جغرافیایی کشور تولید
و عرضه شود، شرایط و الزامات آن بسیار گسترده تر است. علاوه بر لزوم رعایت استاندارهای ملی تولید
محصول و رعایت قوانین و مقررات داخلی، تولیدکننده و عرضه کننده موظف است از قوانین تجارت
بین المللی و کشور بازار هدف، برای عرضه محصول خود به بازارهای جهانی تبعیت کند.
8 راهنمای تجارت در زمینه قانون امور گمرکی
فعالی تهای اقتصادی و بازرگانی و ب هویژه فعالیت در حوزه تجارت خارجی نیز نه تنها از این قاعده
مستثنی نیست، که به دلیل وجود قوانین مختلف و متنوع داخلی و بی نالمللی حاکم بر این فرآیند، ضرورت
آشنایی و آ گاهی از این قوانین و مقررات شرط لازم برای ورود به این عرصه است. از آنجایی که قوانین و مقررات
حاکم بر تجارت خارجی بسیار گسترده و متنوع هستند و بدون اطلاع و شناخت از این قوانین و مقررات،
امکان موفقیت در تجارت بی نالملل تقریباً امری غیرممکن است، این موضوع امروزه به یکی از دغدغ ههای
بزرگ تجار و بازرگانان و تولیدکنندگان تبدیل شده است. برای رفع دغدغه این گروه از عزیزان، در این کتاب،
تلاش شده تا با رعایت سرفص لهای قانون امور گمرکی، تمامی قوانین و مقررات داخلی و بی نالمللی مرتبط با
موضوع هر بخش از کتاب را که در مواد قانون امور گمرکی و آیی ننامه اجرایی آن بدا نها اشاره شده است، یکجا
جم عآوری کنیم تا بهر هبرداران محترم بدون نیاز به مراجعه به سایر منابع، ب هراحتی به آ نها دسترسی داشته و با
شناخت فرآیندها بتوانند اقدامات لازم برای صادرات و یا واردات کالای مورد نظر خود انجام و کالای خود را در
کمترین زمان ممکن، اظهار و ترخیص نموده و از تحمیل هزین ههای اضافی بر خود جلوگیری کند.
ما اراده کردیم تا حاصل بیش از 3 دهه تجربه های علمی و آموزشی و اجرایی خودمان در حوزه تدریس
در دانشگاه های مختلف و مسئولیت های اجرایی مرتبط را در قالب سلسله کتاب های کاربردی تحت
عنوان کتاب راهنمای تجارت تدوین نموده و در اختیار خوانندگان محترم، فعالان اقتصادی و به ویژه
تولید کنندگان و تجار و بازرگانان قرار دهیم.
این کتاب با عنوان راهنمای تجارت در زمینه قانون امور گمرکی تهیه شده و امیدواریم بتواند به بخش
قابل توجهی از نیازها در حوزه تجارت خارجی پاسخ دهد و دغدغه های تجار و بازرگانان را در این حوزه
کاهش دهد. اگرچه در همه بخش های کتاب تلاش شده ضمن پرهیز از پراکنده گویی به همه ابعاد
موضوع مورد بحث پرداخته شده و چیزی از قلم نیفتد، ولی با همه این ها اذعان داریم که این کتاب عاری
از نقص نیست و لذا نقدها و پیشنهادهای سازنده خوانندگان محترم را برای تکمیل مباحث کتاب در
چاپ های بعدی با جان و دل پذیرا بوده و آن را هدیه ای ارزشمند از طرف شما دوستان قلمداد کرده و با
دیده منت می پذیریم و دست همه شما عزیزان را با کمال ادب می بوسیم و پیشاپیش سپاسگزار هستیم.
برای تکمیل اطلاعات در این زمینه، همه علاقه مندان به فعالیت در حوزه تجارت خارجی را به تهیه و
مطالعه کتاب راهنمای تجارت در زمینه قانون مقررات صادرات و واردات نیز توصیه می کنیم.
یحیی نیکدل
دکترای توسعه اقتصادی و برنامه ریزی کسب وکار